Kalkulator, ołówek, okulary

Podstawa prawna do stosowania zabezpieczeń finansowych przez OSGT

Na mocy decyzji Prezesa Urzędu Regulacji Energetyki został zatwierdzony "Mechanizm zapewnienia neutralności kosztowej działań bilansujących Operatora Gazociągów Przesyłowych GAZ-SYSTEM S.A. zgodnie z Rozporządzeniem Komisji (UE) nr 312/2014 z dnia 26 marca 2014 r. ustanawiającym kodeks sieci dotyczący bilansowania gazu w sieciach przesyłowych" (dalej „Mechanizm”).

W Mechanizmie zostały zdefiniowano m.in. zgodne z zasadami przejrzystości i równego traktowania, jak również proporcjonalne do ich celu, wymogi i zasady zarządzania ryzykiem kredytowym, w tym w zakresie przyjętych przez GAZ-SYSTEM zabezpieczeń finansowych, które służą zmniejszeniu ryzyka w związku z potencjalnym niewywiązaniem się przez Zleceniodawców Usługi Przesyłania (ZUP) z należnych płatności wobec GAZ-SYSTEM.

Należy podkreślić, że, Operator Systemu Gazociągów Tranzytowych (OSGT)  nie może czerpać zysków ani ponosić strat z tytułu działalności bilansowania. W związku z powyższym GAZ-SYSTEM jest uprawniony do przenoszenia na ZUP wszelkich kosztów i przychodów bezpośrednio związanych z prowadzeniem działań bilansujących. Stosowanie systemu zabezpieczeń finansowych przez GAZ-SYSTEM służy więc ochronie interesów podmiotów, z którymi GAZ-SYSTEM zawarł umowę przesyłową oraz zapewnieniu bezpieczeństwa działania i niezawodności systemu.

ZUP przedkładając i utrzymując na wymaganym poziomie zabezpieczenie finansowe umowy przesyłowej, potwierdza swoją wiarygodność finansową do wywiązywania się ze swoich zobowiązań finansowych względem GAZ-SYSTEM jako OOSGT.

Szczegółowe zasady dotyczące zabezpieczeń finansowych, zostały określone w Mechanizmie, a następnie zaimplementowane do Ogólnych Warunków Umowy Przesyłowej SGT (OWU).

Zwolnienie z obowiązku przedłożenia zabezpieczenia finansowego

Zwolnienie z obowiązku przedłożenia zabezpieczenia finansowego przysługuje ZUP, który spełnia łącznie następujące kryteria:
  1. posiada siedzibę na terytorium państwa członkowskiego Unii Europejskiej lub państwa członkowskiego Europejskiego Stowarzyszenia Wolnego Handlu (EFTA) lub strony umowy o Europejskim Obszarze Gospodarczym (EOG)
  2. oraz potwierdzi OSGT fakt posiadania ratingu finansowego nie niższego niż Baa2 dla Agencji Moody’s, BBB dla Agencji Standard & Poor’s, lub BBB dla Agencji Fitch.

Zasady dotyczące ustalenia wysokości zabezpieczenia finansowego

ZUP jest zobowiązany obliczyć samodzielnie wysokość Zabezpieczenia Finansowego i utrzymywać je na wymaganym poziomie.

Wymagana kwota zabezpieczenia finansowego obejmuje również stawkę VAT (jeśli dotyczy).

Zabezpieczenie Finansowe kalkulowane jest dla każdej doby gazowej i jest ściśle związane z poziomem niezbilansowania ZUP, saldem wzajemnych zobowiązań ZUP i OSGT oraz posiadanymi przez ZUP przydziałami zdolności (PZ) lub przydziałami przepustowości (PP).

Zabezpieczenie Finansowe winno być wniesione nie później niż na pięć (5) dni roboczych przed rozpoczęciem świadczenia usług przesyłania przez OSGT.

Termin ważności Zabezpieczenia Finansowego powinien upływać trzy (3) miesiące po okresie, na który została przydzielona przepustowość (PP) lub przydzielona zdolność (PZ).

ZUP przedkłada OSGT odpowiednie Zabezpieczenie Finansowe na czternaście (14) dni roboczych przed wygaśnięciem obecnego Zabezpieczenia Finansowego.

Wysokość zabezpieczenia finansowego złożonego przez ZUP, dla każdej doby gazowej, nie może być niższa niż:
  1. 125% wartości zobowiązań ZUP wobec OSGT w danej dobie gazowej stanowiących sumę:
    • niezapłaconych przez ZUP zobowiązań (w tym zobowiązań niewymagalnych) wynikających z wystawionych ZUP przez GAZ-SYSTEM faktur pomniejszonych o zobowiązania GAZ-SYSTEM względem ZUP wynikające z Raportu Rozliczeniowego, które nie zostały zapłacone przez GAZ-SYSTEM, oraz
    • zobowiązań ZUP wynikających z wysokości potencjalnej opłaty za niezbilansowanie ustalonej na podstawie salda wzajemnych zobowiązań GAZ-SYSTEM i Użytkownika Systemu za wszystkie doby gazowe, które nie zostały jeszcze objęte fakturą za bilansowanie. Saldo wzajemnych zobowiązań wyznacza się jako iloczyn wartości DIN operatywnej i średniomiesięcznej wartości CSRBSGT opublikowanej na stronie internetowej GAZ-SYSTEM za poprzedni miesiąc,
  2. dwukrotność opłaty za świadczone usługi przesyłania w okresie danego miesiąca gazowego, ustaloną na podstawie przydziału przepustowości (PP) danego ZUP i obowiązującej Taryfy SGT,
  3. 150 000,00 PLN w przypadku posiadania przydziału zdolności (PZ) przez ZUP.
W zależności od tego, która z powyższych wartości jest dla danej doby gazowej wartością największą, z zastrzeżeniem zasad wznowienia świadczenia usług przesyłania określonych w pkt. 2.18 OWU.

Formy zabezpieczeń finansowych do umowy przesyłowej:

Depozyt pieniężny na rachunku bankowym.

Depozyt pieniężny na rachunku bankowym wskazanym przez GAZ-SYSTEM w umowie przesyłowej, zwracany po rozliczeniu zakończonych usług przesyłania, wraz z odsetkami bankowymi w wysokości ustalonej dla tego rachunku w okresie złożenia depozytu, pomniejszony o koszty prowadzenia rachunku oraz koszty przelewu bankowego, w przypadku jeżeli depozyt wraz z odsetkami bankowymi nie służy zaspokojeniu roszczeń GAZ-SYSTEM.

Zabezpieczenie finansowe umowy przesyłowej w formie depozytu pieniężnego należy wpłacać na poniższy rachunek bankowy:
94 1140 1977 0000 5803 0100 1031
mBank II Oddział Korporacyjny w Warszawie

Tytuł wpłaty: "Zabezpieczenie finansowe" wraz z nazwą podmiotu dokonującego wpłaty oraz numerem umowy przesyłowej.

Gwarancja Bankowa

Nieodwołalna i bezwarunkowa gwarancja bankowa, płatna na pierwsze żądanie OSP, która została zaakceptowana przez OSP, wystawiona odpowiednio przez bank z siedzibą na terytorium państwa członkowskiego Unii Europejskiej lub państwa członkowskiego EFTA strony umowy o EOG, spełniający poniższe kryteria:

  • nie jest objęty przyjętymi na mocy obowiązujących przepisów prawa, w tym przepisów Unii Europejskiej wydanych z uwzględnieniem art. 215 Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej (Dz. Urz. UE C 326/47 z 26.10.2012), środkami ograniczającymi w zakresie świadczenia usług finansowych, bankowych lub inwestycyjnych, w tym pomocy w emisji lub wszelkich innych czynności związanych ze zbywalnymi papierami wartościowymi i instrumentami rynku pieniężnego,
  • o aktualnej ocenie ratingowej nadanej przez jedną z następujących agencji ratingowych: Moody’s, Standard & Poor’s lub Fitch (wymagany poziom nie niższy niż Baa2 dla Agencji Moody’s, BBB dla Agencji Standard & Poor’s, BBB dla Agencji Fitch).

W przypadku, gdy zabezpieczenie finansowe przedkładane jest w formie gwarancji bankowej należy przedłożyć również:

  • pełnomocnictwa dla osób podpisujących w imieniu banku wystawioną gwarancję bankową, o ile prawo tych osób do reprezentacji banku nie wynika z odpisu z Krajowego Rejestru Sądowego lub odpisu z rejestru przedsiębiorców w przypadku banku nieposiadającego terytorium na terenie Rzeczpospolitej Polskiej.

Poręczenie wystawione przez spółkę dominującą w grupie kapitałowej

Nieodwołalne i bezwarunkowe poręczenie, które zostało zaakceptowane przez OSGT, podlegające prawu polskiemu, płatne na pierwsze żądanie OSP, wystawione przez spółkę dominującą w grupie kapitałowej ZUP, która posiada siedzibę na terytorium państwa członkowskiego Unii Europejskiej lub państwa członkowskiego EFTA strony umowy o EOG, jeżeli są spełnione poniższe kryteria:

  • spółka dominująca w grupie kapitałowej ZUP nie jest objęta przyjętymi na mocy obowiązujących przepisów prawa, w tym przepisów Unii Europejskiej wydanych z uwzględnieniem art. 215 Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej, środkami ograniczającymi w zakresie świadczenia usług finansowych, bankowych lub inwestycyjnych, w tym pomocy w emisji lub wszelkich innych czynności związanych ze zbywalnymi papierami wartościowymi i instrumentami rynku pieniężnego,
  • spółka dominująca w grupie kapitałowej ZUP posiada aktualną ocenę ratingową nadaną przez agencję ratingową (wymagany poziom nie niższy niż Baa2 dla Agencji Moody’s, BBB dla Agencji Standard & Poor’s, BBB dla Agencji Fitch) oraz złożyła w formie aktu notarialnego oświadczenie o poddaniu się egzekucji obejmującej obowiązek zapłaty sumy pieniężnej do wysokości w nim określonej w trybie art. 777 ustawy Kodeks postępowania cywilnego (Dz.U.2019.1460 t.j. z dnia 05.08.2019 z późn. zm. – dalej: „KPC”),
  • poręczenie spółki dominującej w grupie kapitałowej ZUP może być udzielone do wysokości 10% kapitału zakładowego tej spółki.

Weksel własny

ZUP może ustanowić wobec GAZ-SYSTEM zabezpieczenie finansowe w postaci weksla własnego oraz oświadczenia w formie aktu notarialnego o poddaniu się egzekucji obejmującego obowiązek zapłaty sumy pieniężnej do wysokości w nim określonej w trybie art. 777 KPC zgodnie ze wzorem publikowanym na stronie internetowej OSGT po spełnieniu następujących warunków:

  • ZUP posiada siedzibę na terytorium państwa członkowskiego Unii Europejskiej lub państwa członkowskiego EFTA strony umowy o EOG,
  • ZUP przez okres ostatnich czterech lat nieprzerwanie korzystał z przepustowości (mocy umownej) w Fizycznym Punkcie Wejścia lub Fizycznym Punkcie Wejścia oraz terminowo dokonywał płatności swoich zobowiązań wobec OSGT.