Dezinfromacja

Dezinformacja to celowe rozpowszechnianie fałszywych lub wprowadzających w błąd informacji. Ma bardzo różne oblicza, ale zawsze ten sam cel - wywoływanie uczucia niepokoju i osłabianie wiarygodności podmiotu, którego dotyczy dezinformacja. 

Treści nieprawdziwe, tworzone i rozpowszechniane bez intencji wyrządzenia szkody. Mogą powstawać w wyniku błędu lub braku rzetelności (misinformacja).

Fałszywe, niedokładne lub wprowadzające w błąd treści, które są zaprojektowane, prezentowane i promowane w celu umyślnego wyrządzenia szkody publicznej lub osiągnięcia zysku (dezinformacja).

Treści prawdziwe, wykorzystywane w sposób szkodliwy lub złośliwy, w celu wyrządzenia krzywdy. Mogą być związane np. z upublicznianiem informacji prywatnych, ale także przedstawianiem prawdziwych informacji w błędnym kontekście (malinformacja).

„Fałszywe informacje” mogą mieć różną formę: 

• postów, 
• artykułów, 
• komentarzy ekspertów, 
• wypowiedzi liderów opinii czy zwykłych osób,
• grafik, filmów czy nagrań audio, w tym zmanipulowanych materiałów audiowizualnych (tzw. deep fake) - wygenerowanych przez AI, w których za pomocą technologii twarz jednej osoby w filmie zastępuje się realistycznie inną lub/i modyfikuje się jej głos.

Dezinformacja podważa zaufanie do instytucji publicznych, firm, nauki czy mediów. Jest narzędziem sprzyjającym destabilizacji państwa i podsycaniu podziałów społecznych.

• Panika i strach: Fałszywe informacje, zwłaszcza te dotyczące katastrof czy kryzysów, mogą wywołać natychmiastowe, masowe reakcje strachu.
• Osłabienie zaufania: Utrzymywanie fałszywych lub zmanipulowanych treści w przestrzeni publicznej prowadzi do podważenia wiarygodności mediów, rządu, firm i innych instytucji.
• Polaryzacja społeczna: Dezinformacja pogłębia podziały między grupami, wprowadzając niepewność i brak zaufania, co utrudnia współpracę.
• Manipulacja polityczna i ekonomiczna: Fałszywe narracje mogą wpływać na wyniki wyborów, a także na decyzje konsumenckie i inwestycyjne, prowadząc do strat ekonomicznych.
• Wpływ na psychikę i pamięć: Ludzie mogą zacząć postrzegać fałszywe informacje jako fakty (tzw. efekt przedłużonego wpływu), nawet po ich dementi. Dezinformacja może też wpływać na rozumowanie, pamięć i podejmowanie decyzji.
• Wzmocnienie negatywnych postaw: Dezinformacja może wzmacniać negatywne postawy wobec konkretnych grup osób, na przykład podsycać wrogość wobec uchodźców.