Wsparcie finansowe Unii Europejskiej dla prac planistycznych i projektowych w zakresie połączenia gazowego Polska-Litwa (GIPL)

Photo of the article Polski operator systemu przesyłowego, spółka Operator Gazociągów Przesyłowych GAZ-SYSTEM S.A oraz litewski operator systemu przesyłowego, AB Amber Grid, podpisały umowę trójstronną z unijną Agencją Wykonawczą ds. Innowacyjności i Sieci (Innovation Network Executive Agency - INEA) w sprawie pomocy finansowej UE dla działania pod nazwą „Prace przygotowawcze do realizacji gazowego połączenia międzysystemowego Polska-Litwa do uzyskania pozwolenia na budowę“. Na podstawie umowy projektowi przyznano wsparcie finansowe UE w kwocie 10,6 miliona euro, w ramach instrumentu Connecting Europe Facility (CEF).
Prace przygotowawcze w ramach projektu uzyskały najwyższą możliwą wysokość pomocy finansowej UE dopuszczalną dla prac studialnych, czyli 50 procent. Z całkowitej kwoty, 2,5 miliona euro przypadło spółce AB Amber Grid, natomiast 8,1 miliona euro otrzyma GAZ-SYSTEM S.A. Całkowita szacowana wartość  działania „Prace przygotowawcze do realizacji gazowego połączenia międzysystemowego Polska-Litwa do uzyskania pozwolenia na budowę” wynosi 21,2 miliona euro.

Projekt GIPL ma na celu integrację rynków gazowych Państw Bałtyckich z jednolitym rynkiem gazu Unii Europejskiej, dywersyfikację źródeł dostaw gazu, a także podniesienie bezpieczeństwa dostaw gazu. Z tego powodu projekt został uznany przez Komisję Europejską za jeden z kluczowych projektów w zakresie infrastruktury zapewniającej bezpieczeństwo dostaw, o krytycznym znaczeniu dla bezpieczeństwa energetycznego UE w perspektywie krótko- i średnioterminowej. W dniu14 października 2013 r. Komisja Europejska nadała projektowi połączenia międzysystemowego Polska-Litwa status projektu będącego przedmiotem wspólnego zainteresowania (PCI).

Projekt GIPL jest realizowany we współpracy z litewskim operatorem systemu przesyłowego, AB Amber Grid.
Prace przygotowawcze do wdrożenia Projektu GIPL zostały zapoczątkowane już w 2009 roku.

W 2011 roku opracowana została analiza otoczenia biznesowego GIPL, a rok 2013 stał pod znakiem prac nad studium wykonalności projektu GIPL. Procedury związane z oceną oddziaływania przedsięwzięcia na środowisko na terenie Polski zostały rozpoczęte jeszcze w 2013 roku i mają zakończyć się w roku 2016.

Planowany gazociąg przesyłowy o średnicy 700 mm połączy tłocznie gazu w obu krajach – litewską tłocznię gazu Jauniūnai i polską tłocznię Rembelszczyzna. Całkowita długość planowanego gazociągu wynosi 534 km, z czego około 357 km będzie przebiegać na terytorium Polski.

Szacowana wartość projektu GIPL to 558 milionów euro, z czego na terytorium Polski 422 miliony euro, a na terytorium Litwy 136 milionów euro. Oddanie połączenia GIPL do eksploatacji przewidywane jest na rok 2020.

Projekt GIPL został uwzględniony w Dziesięcioletnim Planie Rozwoju Sieci (TYNDP) na lata 2013-2022, opracowanym przez Europejską Sieć Operatorów Systemów Przesyłowych Gazu (ENTSOG) w ramach koncepcji Baltic Energy Market Interconnection Plan (BEMIP), 2014-2023.